۰ kg/ha
۲۲۵ kg/ha
۴۵۰ kg/ha
b 93/204
a 21/296
a 10/304
مطالعات متعددی اثر محیط گیاه مادری را بر اندازه و خصوصیات بذر نشان داده‌اند. این اثرات گیاه مادری به دو گروه اثرات ژنتیکی و اثرات محیطی تقسیم می‌شوند. اثرات ژنتیکی گیاه مادری می‌توانند از طریق توارث خصوصیات میتوکندری، کلروپلاست و یا پلاستیدها ایجاد گردند. اثرات محیطی گیاه مادری می‌توانند از طریق فاکتورهای متعددی چون دما، نور، رطوبت، شوری و مواد غذایی موجود در پیرامون گیاه مادری اعمال شوند. محیط گیاه مادری عامل بسیار مهمی در تعیین خصوصیات بذر و گیاهانی که در آینده تولید خواهند شد، می‌باشد. پژوهش‌ها نشان داده‌اند که گیاهان یک گونه، زمانی که در محیط‌هایی با خصوصیات اقلیمی متفاوت رشد می‌کنند، بذرهایی را با خصوصیات متفاوت تولید کرده و گیاهان حاصل شده نیز از نظر واکنش به خصوصیات اقلیمی، تفاوت‌هایی را نشان می‌دهند. از آنجا که جوانه‌زنی گیاهان با محیط زندگی گیاه مادری آنها همبستگی دارد و می‌تواند تحت تأثیر شرایط محیطی و زیستی مانند دما، شدت و کیفیت نور، فتوپریود، تغذیه، موقعیت بذر در هنگام رشد آن بر روی گیاه مادری قرار بگیرد، ممکن است توده‌های یک گونه دارای جوانه‌زنی متفاوتی باشند (آبین و اسلامی، ۱۳۸۸).
عوامل مختلفی روی ویگور بذر اثر می‌گذارند که از جمله آنها می‌توان جنبه‌های ژنتیکی، محیط و شرایط تغذیه گیاه مادری- که بذر روی آن تشکیل و تولید شده- مرحله بلوغ در زمان برداشت، وزن و اندازه بذر، خسارت مکانیکی، پیری بذر و عوامل بیماری‌زا را نام برد. بذر وقتی روی گیاه مادری به بلوغ فیزیولوژیکی و به حداکثر وزن خشک خود می‌رسد در حقیقت به حداکثر کیفیت بذر می‌رسد. اگر گیاه در طی دوره رشد با کمبود مواد غذایی از جمله نیتروژن مواجه شود، شروع به اضمحلال نموده و کیفیت بذر، پایین می‌آید(کوچکی و خواجه‌حسینی،۱۳۸۷).
۴-۷- همبستگی
برای تعیین همبستگی عملکرد دانه با اجزای عملکرد مورد مطالعه، ضرایب همبستگی خطی برای هر یک از صفات محاسبه شد که نتایج آن در جدول ۴- ۳۵ آمده است. همان طور که در جدول همبستگی بین صفات دیده شد، عملکرد دانه با وزن هزاردانه، تعداد دانه در ردیف، تعداد ردیف در بلال، تعداد دانه در بلال، عملکرد بیولوژیک و شاخص برداشت در سطح احتمال ۵ درصد همبستگی مثبت و معنی‌دار داشت. لک و همکاران (۱۳۸۶) در پژوهش خود همبستگی مثبت و معنی‌داری بین عملکرد دانه با عملکرد بیولوژیک، وزن هزار دانه و تعداد دانه در بلال مشاهده کردند.
(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))
افزایش تعداد ردیف در بلال و تعداد دانه در ردیف موجب افزایش تعداد دانه در بلال گردیده است. به عبارت دیگر عملکرد دانه با تعداد ردیف در بلال که موجب افزایش تعداد دانه در بلال می‌شود، همبستگی مثبت و معنی‌داری نشان می‌دهد. همبستگی شاخص برداشت با وزن هزار دانه و تعداد دانه در ردیف، مثبت و معنی‌دار و با تعداد ردیف در بلال و تعداد دانه در بلال و عملکرد بیولوژیک، غیرمعنی دار بود.
به منظور بررسی تأثیر سطوح کود نیتروژن بر عملکرد و اجزای عملکرد ذرت دانه‌ای، نتایج نشان داد که همبستگی عملکرد دانه با تعداد دانه در ردیف و وزن هزار دانه مثبت و معنی‌دار بود و این همبستگی مثبت، حاکی از آن است که این صفات به طور مستقیم بر عملکرد دانه تأثیر دارند (کافی قاسمی و اصفهانی،۱۳۸۴) که با نتایج حاصل از این آزمایش، همخوانی دارد. بر اساس گزارش پراساد و سینگ (۱۹۹۰)، وزن هزار دانه با عملکرد دانه همبستگی مثبت و معنی‌داری داشته است.
وجود ضریب همبستگی مثبت و معنی‌دار بین عملکرد بیولوژیک با تعداد دانه در بلال، تعداد ردیف در بلال، تعداد دانه در ردیف و عملکرد دانه نشانگر افزایش عملکرد ماده خشک با افزایش هر یک از این اجزاء است، چرا که دانه سهم عمده‌ای در تجمع ماده خشک گیاه دارد (جدول ۴-۳۴) که با نتایج اصغری و همکاران (۱۳۸۵) مطابقت دارد.
وزن هزار دانه با تعداد دانه در ردیف و تعداد دانه در بلال، همبستگی مثبت و معنی‌داری نشان داد که با نتایج رضوان طلب و همکاران (۱۳۸۷) و حمیدی و همکاران (۱۳۷۹) مطابقت دارد.
جدول ۴- ۳۵- ضریب همبستگی میان عملکرد دانه با اجزای عملکرد مورد مطالعه در گیاه ذرت.
وزن هزار دانه
تعداد دانه در ردیف بلال
تعداد ردیف در بلال
تعداد دانه در بلال
عملکرد بیولوژیک
شاخص برداشت
تعداد دانه در ردیف
*۴۷۳/۰
تعداد ردیف در بلال
*۴۵۱/۰
*۵۹۶/۰
تعداد دانه در بلال
*۴۵۱/۰
*۸۲۸/۰
*۹۰۸/۰
